صنعت ویدئو کنفرانس شرکتی یک بازار چند میلیارد دلاری جدید است. پیشبینیهای متفاوتی در مورد حجم بازار نرم افزار ویدئو کنفرانس انجام شده است، برای مثال بعضی از پیشبینیها از افزایش ارزش این بازار به رقم ۷٫۹ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۳، ۸٫۹ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۵ و رقم ۱۰٫۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۶ حکایت دارند. این آمار نشان میدهند که این بازار، صرف نظر از اینکه کدام شرکت رهبر بازار باشد بازار بزرگی است. تمام ۵ شرکت بزرگ فناوری تا حدودی درگیر این بازار هستند، هر سال نوآوریهای جدیدی به بازار عرضه میشوند و تخمین زده شده است که امسال ۸۶ درصد کسبوکارهای ایالات متحده از ویدئو کنفرانس برای ارتباطات خود استفاده کردهاند. مثل هر صنعت دیگری، سؤالی که مطرح میشود این است که آیا این حجم از گردش مالی منجر به نوآوری میشود یا باز هم قرار است با پلتفرمهایی کاملاً یکسان مواجه شویم.
صنعت ویدئو کنفرانس به رشد خود ادامه میدهد
فقط ارزش بازار ویدئو کنفرانس نیست که افزایش مییابد بلکه تعداد فعالان در این بازار نیز افزایش یافته است. از ابتدای دهه ۲۰۱۰ استارتاپهای حوزه ویدئو کنفرانس بیش از ۱ میلیارد دلار جذب سرمایه داشتهاند. نمودارها نیز رشد سالانه این مقادیر را نشان میدهد. در سال ۲۰۱۰ کمتر از ۶۰ میلیون دلار در استارتاپهای جدید در این حوزه سرمایهگذاری شد، در سال ۲۰۱۵ این رقم به بیش از ۱۵۰ میلیون دلار رسید و در سال ۲۰۱۷ نیز بیش از ۲۴۰ میلیون دلار در استارتاپهای حوزه نرم افزار ویدئو کنفرانس سرمایهگذاری شد.
رشد سریع فناوری اینترنتی مرتبط به شرکتهای جدید فرصت بهرهبرداری از این بازار را داده است. برای مثال میتوان به شرکت Appear.in اشاره کرد که با استفاده از مزایای نرمافزار مبتنی بر وب WebRTC امکان برقراری تماس بدون داشتن حساب کاربری را برای کاربران خود فراهم کرده است. Airtime و Rabbit بستری برای به اشتراک گذاری ویدئوهای لایو و مشارکت در تماسهای ویدئویی گروهی فراهم کردند. مسابقه شدید برای افزایش امکانات بین پیامرسانهای اجتماعی برقرار شده و باعث شده است که خیلی از آنها امکان تماس تصویری را به قابلیتهای خود اضافه کنند. همچنین یک نوع جدید ویدئو کنفرانس هم ظهور کرده که بر مبنای فناوری بلاکچین کار میکند.
در نهایت باید به ظهور برنامههای کار گروهی مثل Slack اشاره کرد که باعث شد شرکتهای بزرگی مثل مایکروسافت و فیسبوک برای ارائه پلتفرم و نرم افزار ویدئو کنفرانس خود تغییراتی در خدماتشان ایجاد کنند.
به طور خلاصه باید گفت که دیگر فقط Skype تنها برنامه تماس ویدئویی نیست. البته بعضی از کارشناسان این صنعت معتقدند که این حجم از توسعه بازار به زودی باعث پدید آمدن انبوهی از شرکتهای شکستخورده خواهد شد.
بازار نرم افزار ویدئو کنفرانس به زودی شاهد ادغام شرکتهای کوچک در شرکتهای بزرگ خواهد بود
تمام ۵ شرکت برتر فناوری در چند سال اخیر تغییراتی در برنامههای تماس ویدئویی خود ایجاد کردهاند. آمازون با راهاندازی Chime وارد این رقابت شده است، Apple نیز به تازگی تغییرات زیادی در FaceTime ایجاد کرده است و فیسبوک با معرفی Workplace by Facebook وارد این بازار شده است. گوگل و مایکروسافت نیز با برندهای Hangouts و Skype سالهاست که در این بازار حضور مؤثر دارند.
این شرکتها نامهای شناختهشده حاضر در بازار نرم افزار ویدئو کنفرانس هستند و رقابت برای این شرکتها چندان سخت نیست. شرکتهایی که به تازگی وارد این حوزه شدهاند و بیش از ۱ میلیارد دلار جذب سرمایه کردهاند راه سختی برای رقابت با این نامهای بزرگ در پیش دارند.
اسکات وارتون، قائم مقام و مدیر کل Logitech Video Collaboration، میگوید احتمالاً به زودی شاهد شروع ادغام شرکتهای کوچک در شرکتهای بزرگ خواهیم بود. او میافزاید شرکتهای کوچک یا توسط شرکتهای بزرگتر خریداری میشوند، یا به سمت گوشههای کوچک بازار با اهداف مشخص (niche market) حرکت میکنند یا ورشکست میشوند.
این اظهار نظر باعث مطرح شدن این سؤل میشود که آیا با توجه به این حجم سرمایهگذاری شرکتهای کوچک و نوظهور میتوانند در بازار باقی بمانند و راهی را طی کنند که روزگاری گوگل آن را طی کرده است؟
آیا نرم افزار ویدئو کنفرانس Zoom یک تهدید برای ۵ شرکت بزرگ فناوری است؟
حداقل یک نفر وجود دارد که در بازار پررقابت نرم افزار ویدئو کنفرانس در حال رقابت با ۵ غول فناوری است. اریک یوآن قبل از توسعه نرم افزار ویدئو کنفرانس Zoom که از رهبران بازار محسوب میشود، پلتفرم ویدئو کنفرانس WebEx را توسعه داده و فروخته بود. ارزش شرکت Zoom هماکنون ۱ میلیارد دلار برآورد میشود و یکی از سریعترین رشدها را در میان برنامههای کامپیوتری در سراسر جهان دارد. خیزش یوآن زمانی اتفاق افتاد که ۵ غول فناوری تقریباً از اهمیت ویدئو کنفرانس غافل بودند و فعالیتی نداشتند، اما اکنون اثبات شده است که این مدل ارزان و کاربرپسند ویدئو کنفرانس موفق خواهد بود.
مشکل اصلی انتها نداشتن پول رهبران فناوری دنیاست. برای مثال آمازون برای سیستم تماس ویدئویی خود از کاربران هزینه روزانه ۳ دلار و ماهانه ۱۵ دلار دریافت میکند. این مدل اقتصادی مدلی نیست که یک استارتاپ ویدئو کنفرانس بتواند از آن پیروی کند. همچنین هیچکدام از استارتاپها نمیتوانند مجموعه کاملی مثل Office 365 و G-Suite ارائه و با رقبایی چون مایکروسافت و گوگل رقابت کنند.
احتمالاً در این بازار چند میلیارد دلاری برای شرکتهایی به اندازه Zoom فضای کافی برای ادامه کار وجود داشته باشد. درست است که بیشتر پولها جذب شرکتهای بزرگی مثل گوگل، آمازون و مایکروسافت میشوند، اما انتخاب شرکت مهم و تأثیرگذار است. برای مثال Slack نشان داد که همواره راه برای نوآوری باز است و میتواند متفاوت بود، اما اکثر شرکتها به جای نوآوری فقط به فکر بهبود عملکرد و قابلیت اطمینان خود هستند.